Bengoetxe Txiki baserriaren inguruko lehen erreferentziak XVI. mendekoak dira, garai hartan Olaberriko hogeitalau etxe nagusietarikoenen artean kokatzen zelarik.
Jatorriz bi hegok osatzen zuten, ekialdekoak eta mendebaldekoak, baina mendebaldekoa bertan behera erori eta birreraikia izan zen. Ondorioz, ekialdeko hegoa har daiteke bakarrik garaiko eraikinaren eredu gisa.
Baserriaren alderdi honetako ezaugarri arkitektonikoek XVI. mendeko lehen mende erdian eraikia izan zela ikustarazten dute. Ordundik zaharberritze ugari burutu zaizkio, zorionez jatorrizko egitura bere horretan utziz. Hori dela eta ikusgai dagoenaren atal handi bat jatorrizko eraikuntzarena da.
Hiru garaieratan banatua zegoen Bengoetxea Txiki: Upeltegi gisa erabili ohi zen sotoa, behe solairua, zeinetan etxebizitza eta ukuilua kokatzen ziren, eta almazen lanak egiten zituen azpi-kubierta.
Ipar etxaurrean argi ikusten dira benetako eraikuntzaren eta lur erorketaren ondorengo birreraikuntzaren arteko ezberdintasunak.
Bengoetxe Txiki baserria Euskal Herriko “Ondare historiko-arkitektonikoaren” zerrendan sartua dago.
Las primeras referencias del caserío Bengoetxe Txiki son del siglo XVI, época en la que se consideraba una de las veinticuatro casas principales de Olaberria.
Originariamente constaba de dos alas, oriental y occidental, pero tras el derrumbe del ala oeste, y su posterior reconstrucción, únicamente podemos apreciar el ala este como edificio de su época.
Las características arquitectónicas de esta parte del caserío nos muestran que este fue construido durante la primera mitad del siglo XVI. Desde entonces ha sufrido una serie de reformas que afortunadamente no han cambiado su estructura inicial, de tal manera que gran parte de lo que se ve pertenece a la edificación original.
Este tenía tres alturas: el sótano destinado a la bodega, la planta baja en la que se situaba la cuadra y vivienda, y la bajocubierta destinada al almacén.
En la fachada norte, se puede apreciar la diferencia entre el muro original y el muro que tuvo que ser reconstruido tras el derrumbe.
Bengoetxe Txiki aparece en el listado de "Patrimonio histórico-Arquitectónico" del País Vasco.
The earliest references to Bengoetxe Txiki farmhouse date back to the sixteenth century, a period in which it was considered to be one of the twenty four principal houses in Olaberria.
Originally it consisted of two wings, east and west, but following the collapse of the west wing and its subsequent reconstruction, only the east wing can be considered to be original.
The architectural features of this part of the house show that it was built during the first half of the sixteenth century. Since then it has undergone a series of reforms that, fortunately, have not changed its initial structure, so much of what can be seen is part of the original building.
This had three levels: the basement used as a wine cellar, the ground floor where the stables and living quarters were located and the loft which was used for storage.
On the north-facing façade, the difference between the original wall and the wall which had to be rebuilt following its collapse can be seen.
Bengoetxe Txiki farmhouse is included on the list of "Architectural-Historical Heritage" of the Basque Country.
